Księga Rodzaju – 1 Księga Mojżeszowa
Struktura Księgi
I. Prastara Historia (Historia ludzkości pierwotna prehistoryczna) 1:1-11:9 Wschód (Początek ludzkości)
A. Stworzenie 1:1-2:25
1. Stworzenie świata i człowieka 1:1-2:3 (Początek świata)
2. Stworzenie mężczyzny i kobiety 2:4-25 (Początek małżeństwa)
B. Upadek 3:1-5:32 (Początek grzechu)
1. Upadek człowieka 3:1-24
a. Kuszenie człowieka 3:1-5
b. Upadek człowieka 3:6-7
c. Sąd nad człowiekiem 3:8-24
2. Po upadku: Konflikt w rodzinnych rodach 4:1-5:32
a. Pierwszy konflikt między rodami 4:1-15
b. Bezbożny ród Kaina 4:16-24
c. Pobożny ród Seta 4:25-5:32
C. Sąd poprzez potop 6:1-9:29
1. Przyczyna potopu 6:1-5 Joz 24:2
a. Bezbożne rozmnażanie się 6:1-4
b. Kontynuacja bezbożnego życia 6:5
2. Cel Potopu jako sądu Bożego 6:6-22
a. By zniszczyć bezbożnych 6:6-7
b. By ocalić pobożnych 6:8-22
3. Potop 7:1-8:19
a. Budowa Arki 7:1-10
b. Zalanie ziemi 7:11-24
c. Opadanie wody 8:1-19
4. Rezultat potopu 8:20-9:17
a. Noe uwielbia Boga 8:20-22
b. Bóg zawiera przymierze z Noe 9:1-17
„Prawo Noego” – zakaz spożywania krwi oraz zakaz odbierania życia.
5. Po potopie: Grzech w pobożnym rodzie 9:18- 29
a. Synowie Noego 9:18-19
b. Postępek Chama 9:20-24
c. Przekleństwo Kanaana 9:25-27
d. Śmierć Noego 9:28-29
D. Sąd przy wieży Babel 10:1-11:9 (Początek narodów)
1. Rodzinne rody po potopie 10:1- 32 – „Tablica Narodów”
a. Ród Jafeta 10:1-5
b. Ród Chama 10:6-14
c. Ród Kanaana 10:15-20
d. Ród Sema 10:21-32
2. Sąd nad rodami rodzinnymi (przyszłymi narodami) 11:1-9
a. Budowa wieży Babel 11:1-3
b. Motyw budowy wieży 11:4
c. Sąd nad rodami i powstanie narodów 11:5-9
II. Patriarchalna Historia (Historia patriarchów) 11:10-50:26 Zachód (Początek Izraela)
A. Historia (Życie) Abrahama 11:10-25:18 (Ojciec ludu Bożego – Izraela)
1. Przedstawienie Abrama 11:10-32
a. Rodzina (korzenie) Abrama 11:10-26
b. Przeszłość Abrama 11:27-32
2. Życie Abrama (zwanego później Abraham) z Bogiem 12:1-25:11
I etap – (okres 11 lat; wiek Abrama 75-86) 12-16 r.
A. Powołanie Abrama 12:1-20; Dz 7:2
1. Powołanie 12:1-8
a. Bóg powołuje Abrama 12:1
b. Obietnica dla Abrama 12:2-3,7
– licznego potomstwa
– błogosławieństwa
– ziemi dla potomstwa
2. Reakcja Abrama 12:4-6,8
a. pójście za głosem Bożym
b. wybudowanie ołtarza i modlitwa
B. Próby powołanego Abrama 12:9-14:24
1. Próba z zewnątrz w Egipcie 12:9-20
( próba dotycząca potrzeb fizycznych i poczucia bezpieczeństwa)
2. Próba z wewnątrz w Kanaanie 13:1-13
( próba dotycząca uważania innych za wyższych od siebie)
a. Poróżnienie pomiędzy sługami Abrama i Lota 13:1-9
b. oddzielenie Lota od powołanego Abrama 13:10-13
3. Boża obietnica dla zwycięscy 13:14-18 (przekazanie ziemi dla powołanego i jego potomstwa)
4. Próba więzów niematerialnych (rodzinnych) 14:1-20 ( próba dotycząca miłości oraz lojalności)
a. Lot w tarapatach 14:1-12
b. Pomoc Abrama 14:13-16
c. Król i kapłan Melchizedek błogosławi Abrama 14:17-20
5. Próba więzów materialnych (chęci wzbogacenia się) 14:21-24
C. Przymierze z wypróbowanym Abramem 15:1-24
1. Bóg daje obietnicę nagrody i licznego potomstwa 15:1-5
2. Reakcja Abrama: wiara – przyjęta przez Boga: jako sprawiedliwość 15:6
3. Bóg zawiera przymierze z Abramem 15:7-17
4. Bóg ponownie daje obietnicę ziemi dla potomków Abrama 15:18-21
D. Cielesny plan Saraj: aby Abram miał syna z Hagar 16:1-16
Narodziny Izmaela (Ismaela)
II etap – („cisza” 13 lat: wiek Abrama 87-98) cieszenie się Izmaelem (Ismaelem)
III etap – (okres 4 lat: wiek Abrama: 99-102) 17-21 r.
A. Przygotowanie do wypełnienia obietnicy 17-20
1. Ukazanie się Boga Jahwe 17:1-27
a. Wezwanie do posłuszeństwa 17:1-2 b. Odświeżenie przymierza oraz obietnicy narodzin syna 17:3-22
– zmiana imienia Abrama na Abraham 17:3-8
– obrzezanie znakiem przymierza 17:9-14
– zmiana imienia Saraj na Sara 17:15-16
– zapowiedz narodzin syna z Sary: (spadkobiercą przymierza) 17:17-22
c. Reakcja Abrahama: posłuszeństwo 17:23-27 (dokonanie obrzezania)
2. Kolejne ukazanie się Boga Jahwe 18:1-27
a. Kolejna zapowiedź narodzin syna z Sary 18:1-10
b. Reakcja Sary: śmiech 18:11-15
c. Zapowiedź zniszczenia Sodomy i Gomory 18:16-21
d. Reakcja Abrahama: targowanie się z Bogiem 18:22-33 (wstawiennictwo za sprawiedliwymi z Sodomy)
3. Ukazanie Bożego sądu nad Sodoma i Gomorą 19:1-29
a. Duchowe zepsucie Sodomy i Gomory 19:1-11
b. Uratowanie rodziny Lota 19:12-23
c. Fizyczne zniszczenie Sodomy i Gomory 19:24-29
4. Ukazanie wad „sprawiedliwej” rodziny Lota 19:30-28
5. Próba wiary Abrahama u Abimelecha 20:1-18
(Bóg udaremnia narodziny obiecanego syna z innego mężczyzny)
B. Wypełnienie obietnicy 21:1-21
1. Narodziny Izaaka 21:1-8
2. Oddalenie Izmaela (Ismaela) 21:9-21
(około 2 lata po narodzinach Izaaka; wiek Izmaela około 15 lat)
3. Przymierze pomiędzy Abrahamem a Abimelekiem 21:22-34
IV etap – („cisza” około 12-13 lat; wiek Abrahama 103-115) cieszenie się Izaakiem
V etap – (okres 60 lat; wiek Abrahama: 115-175) 22-25:18 r. problemy rodzinne
1. Ofiarowanie Izaaka – największa próba wiary Abrahama 22:1-24 (wiek Izaaka około 15 lat)
Największa próba: czy miłość do obietnicy (Izaaka) jest większa niż miłość do Boga)
2. Śmierć i pogrzeb Sary 23:1-20
3. Pomoc Izaakowi w znalezieniu żony – Małżeństwo Izaaka z Rebeką 24:1-67
4. Małżeństwo Abrahama z Keturą (kolejnych 6 synów według ciała) 25:1-4
5. Śmierć i pogrzeb Abrahama 25:5-11
3. Potomkowie Izmaela (Ismaela) syna Abrahama 25:12-18
B. Historia (Życie) Izaaka 25:19-26:35 (Pierwszy potomek Izraela)
1. Rodzina Izaaka – narodziny bliźniaków: Ezawa i Jakuba 25:19-34
2. Izaak u Abimeleka – upadek Izaaka 26:1-33
3. Upadek Ezawa: syna Izaaka 26:34-35
4. Sprzeczna z wolą Bożą postawa Izaaka 27:1-46
C. Historia (Życie) Jakuba 27:1-36:43 (Instrument rozmnożenia Izraela)
1. Życie Jakuba w Betel 28:10-31:55 (Jakub oszukuje)
a. Jakub wyłudza pierworodztwo Ezawa 25:27-34
b. Jakub wyłudza błogosławieństwo Ezawa 27:1-28:9
c. Sen Jakuba 28:10-22
2. Życie Jakuba w Charanie (Padam Aram) 28:10-31:55 (Jakuba oszukują)
a. Praca Jakuba u Labana za jego córki: Rachel i Lea 29:1-30:43
(1). Synowie Jakuba 29:1-30:24 (Laban wykorzystuje)
(2). Bogactwo Jakuba 30:25-43 (Jakub kombinuje)
b. Walka Jakuba o sprawiedliwość 31:1-55 – ochrona Jakuba (a Bóg błogosławi)
3. Podróż Jakuba do Kanaanu 32:1-33:20 (nowy Jakub – Izrael)
a. Walka Jakuba z Aniołem Pana 32:1-32
b. Pojednanie Jakuba z Ezawem 33:1-20
4. Życie Jakuba w Kanaanie 34:1-35:29 (rodzinne problemy Jakuba)
a. Zniesławienie Diny 34:1-31
b. Pobyt w Betel 35:1-15
c. Śmierć Racheli i Izaaka 35:16-29
5. Potomkowie Ezawa (Edoma) brata Jakuba 36:1-43 (ród Edomitów czyli Idumejczyków)
D. Historia (Życie) Józefa 6:1-9:29 (Instrument zachowania Izraela)
1. Zepsucie w rodzinie Józefa 37:1-38:30
a. Grzech wewnątrz rodziny 37:1-36 (bracia sprzedają Józefa)
b. Grzech na zewnątrz rodziny 38:1-30 (grzech w rodzinie Judy)
2. Poniżenie Józefa 39:1-40:23
a. Józef niewolnikiem 39:1-23
(1). Służba u Polifara 39:1-19
(2). test Józefa poprzez żonę Potifara 39:20-23
b. Józef więźniem 40:1-23
3. Wywyższenie Józefa 39:1-40:23
a. Józef zarządcą Egiptu 41:1-57
(1). Józef tłumaczy sen Faraona 41:1-36
(2). Faraon ustanawia Józefa swym ministrem 41:37-57
b. Józef wybawicielem swej rodziny 42:1-50:26
(1). Pierwsza wizyta braci Józefa w Egipcie w poszukiwaniu chleba 42:1-38
(2). Druga wizyta braci Józefa w Egipcie w poszukiwaniu chleba 43:1-45:28
(3). Rodzina Jakuba przybywa i osiedla się w Egipcie 46:1-47:26
(4). Błogosławieństwo Jakuba 47:27-49:32
(5). Śmierć i pogrzeb Jakuba 49:33-50:14
(6). Śmierć i pogrzeb Józefa 50:15-26
Podsumowanie:
Bóg stworzył: a szatan zepsuł. W związku z tym: człowiek upadł: a Bóg dał obietnicę ratunku (zbawienia). Mamy w tej księdze dwóch ojców: Adama – ojca rasy stworzonej oraz Abrahama – ojca rasy powołanej. Do które rasy należysz? Do pierwszej lub drugiej. Ludzie należący do rasy powołanej to ci: którzy odpowiedzieli na Boże zaproszenie (skierowane do ludzi z rasy stworzonej) poprzez pójście za głosem Boga.