Rozdziały 1-4 – jedność w Kościele

ROZDZIAŁ 1
I. Pozdrowienie 1:1-9
Jest Jedno Ciało
A. Adresat i odbiorcy 1:1-3

1. 1Paweł, apostoł Chrystusa Jezusa powołany z woli Bożej, oraz Sostenes, brat, 2kościołowi Boga, który jest w Koryncie, poświęconym w Chrystusie Jezusie, powołanym świętym, wraz ze wszystkimi, którzy wzywają imienia naszego PANa Jezusa Chrystusa – ich i naszego – na każdym miejscu: 3Łaska wam i pokój od Boga, Ojca naszego, i PANa Jezusa Chrystusa.

B. Partycypacja w Chrystusie – źródłem i przywilejem wierzących 1:4-9 Pan Jezus a nie człowiek podkreślony w w.1-9

4Dziękuję Bogu za was zawsze, za łaskę Bożą, daną wam w Chrystusie Jezusie, 5że we wszystkim zostaliście wzbogaceni w Nim — we wszelkim słowie i we wszelkim poznaniu, 6stosownie do tego, jak świadectwo Chrystusa zostało w was utwierdzone, 7tak że wam nie brakuje w żadnym darze łaski, [wam], którzy oczekujecie objawienia się naszego PANa Jezusa Chrystusa, 8który też utwierdzi was aż do końca, nienagannych w dniu PANa naszego Jezusa Chrystusa. 9Wierny jest Bóg, przez którego zostaliście powołani do wspólnoty Jego Syna Jezusa Chrystusa, naszego PANa.

II. Reakcja na problematyczne wieści 1:10-6:20
A. O BRAKU JEDNOŚCI 1:10-4:21
Podział w Kościele – Rozłam w Ciele
1. Problem: podział lokalnego kościoła 1:10-16
a. Wezwanie do jedności (w.10)

10Wzywam was zaś, bracia, przez imię naszego PANa Jezusa Chrystusa, abyście wszyscy mówili jedno i aby nie było między wami rozłamów, lecz abyście byli w pełni nastawieni na tę samą myśl i na to samo zdanie.

b. Kłócące się stronnictwa (w.11-12)
11Doniesiono mi bowiem o was, bracia moi, przez tych od Chloe, że są między wami kłótnie. 12Mówię to natomiast dlatego, że każdy z was mówi: Ja jestem Pawła, a ja Apollosa, ja Kefasa, a ja Chrystusa 3.

Notka 1
1 Wszyscy mówili jedno, idiom z greckiego życia politycznego: mówić jednym głosem, pozostawać w jednomyślności. Widać, że Paweł znał literaturę klasyczną.

2 Podziały w Koryncie powstawały na tle kaznodziejów (1,12-4,21), niemoralności (5,1-13), procesów między chrześcijanami (6,1-11), małżeństwa (7,1-40), mięsa ofiarowanego bożkom pogańskim (1 Kor 8-10), zachowania kobiet w kościele (11,1-16), Wieczerzy Pańskiej (11,17-34), darów duchowych (1 Kor 12-14), zmartwychwstania (1 Kor 15). Kłótnie wymienione są jako uczynki ciała (Gal 5,19), rzeczy złe (2 Kor 12,20; Rz 1,19; 1 Tm 6,4).

3 Dzisiaj ludzie mówią: ja jestem luteranin, katolik, baptysta itp. Chwalenie się nazwami (nawet biblijnymi) powiększa podział. Apollos: zob. Dz 18,24. 1 Kor 16,12. Kefas: zob. Dz 15,7-11; Gal 2,7-10; Gal 2,11-14.

c. Istota problemu z podziałami (w.11-12)

Nie podzielony Chrystus ponad wszystkimi

13Czy Chrystus jest podzielony? (dzieli Chrystusa) Czy Paweł został za was ukrzyżowany (wywyższa człowieka) albo czy w imię Pawła zostaliście ochrzczeni? (ludzie naśladują człowieka) 14Dziękuję Bogu, że nikogo z was nie ochrzciłem poza Kryspusem i Gajusem, 15aby ktoś nie powiedział, że w moje imię zostaliście ochrzczeni. 16Ochrzciłem też i dom Stefana; poza tym nie wiem, czy kogoś innego ochrzciłem. (Paweł się odcina od takiego myślenia)

Co zrobić z podziałami i frakcjami? – stosunek do liderów (usługujących)

Użyj Bożej mądrości

2. Odpowiedź 1: Krzyż jest lekarstwem na choroby Kościoła 1:10-25

a. Krzyż głównym poselstwem lidera (w.10-17).

17Chrystus bowiem nie posłał mnie chrzcić, ale głosić ewangelię, nie w mądrości słowa, aby krzyż Chrystusa nie został pozbawiony mocy.

b. Krzyż jest Bożą mocą (w.18)
18Gdyż Słowo o krzyżu jest głupstwem dla tych, którzy giną, dla nas jednak, którzy dostępujemy zbawienia, jest mocą Bożą. c. Krzyż, a nie ludzkie sposoby dają rozwiązanie (w.19-23)
19Napisano bowiem: Zniszczę mądrość mądrych i udaremnię rozwiązania rozumnych. 20Gdzie jest mądry? Gdzie uczony? Gdzie badacz tego wieku? Czy Bóg nie uczynił głupstwem mądrości tego świata? 21Bo skoro świat przez swoją mądrość nie poznał Boga w jego Bożej mądrości, spodobało się Bogu zbawić wierzących przez głupotę głoszonego poselstwa. 22Podczas gdy Żydzi domagają się znaków, a Grecy szukają mądrości, 10

d. Krzyż jest również Bożą mądrością (w.18,24-25)

Notka 2
4 Chrystus jest unikalny i nie podzielony. Nie możemy zamienić Go na imię żadnego ze sług. On powinien być w centrum wszystkich wierzących, gdyż do Niego wszyscy należymy.

5 Posłany by głosić ewangelię (Dz.26:16-18), która produkowała kościoły. Mędrkowanie lub filozofowanie może pozbawiony mocy (czyli skuteczności, treści) krzyża, który jest centrum ewangelii. Paweł głosił ukrzyżowanego Chrystusa (w.23,2:2; Gl.3:1), chlubił się krzyżem (Gl.6:14). Nie głosił nauk Żydów o zakonie (Gl.3:11; 5:11; 6:12-13), nauk Greków o mądrości (Kol.2:8,20), ale krzyż który zniósł stare prawo (Ef.2:15; Kol.2:14; Hbr.7:14) oraz światowe mądrości (Kol.2:20). Kiedy mowę o Chrystusie i krzyżu zastąpimy prawami i świecką filozofią wówczas dajemy grunt do podziałów w zborze.

6 Każdy człowiek jest w procesie zbawienia lub procesie potępienia. Stosunek do krzyża Chrystusa określa na jakiej drodze jest. Dla przyjmujących poselstwo krzyża jest on mądrością a dla odrzucających jest on nonsensem.

7 Lub: Pozbawię znaczenia mądrość mądrych i rozwiązania rozumnych unieważnię. Zob. Iz 29,14

8 Mądry odnosi się do greckich filozofów; uczony — do uczonych żydowskich; badacz tego wieku — do dyskutantów i sceptyków w ogóle.

9 Poznanie Boga jest poprzez Bożą a nie ludzką mądrość. Od człowieka wymaga się wiary.

10 Żydzi chcą znaki Mt.12:38-44, choć odrzucili Boże znaki: narodzenie z dziewicy, cuda Jezusa i Jego zmartwychwstanie. Dlatego one stały się skałą zgorszenia Rz.9:31-33. Grecy chcą dyskusji i argumentacji na temat mądrości Dz.17:21.

23my głosimy Chrystusa ukrzyżowanego , dla Żydów wprawdzie skandal, a dla pogan głupstwo, 24natomiast dla powołanych – i Żydów, i Greków – zwiastujemy Chrystusa, który jest mocą Bożą i mądrością Bożą. 25gdyż to, co głupie u Boga, jest mądrzejsze od ludzi, i to, co słabe u Boga jest mocniejsze od ludzi.

3. Odpowiedź 2: Bóg szuka pokornych ludzi 1:26-31

a. Bóg nie lubuje się w „wielkich” tego świata (w.26)

26Bo przyjrzyjcie się waszemu powołaniu, bracia, że niewielu [wśród] was mądrych według ciała, niewielu wpływowych, niewielu szlachetnie urodzonych,

b. Bóg powołuje „niskich” tego świata (w.27-28)

27ale to, co u świata głupiego, wybrał Bóg, aby zawstydzić mądrych, i to, co u świata słabego, wybrał Bóg, aby zawstydzić to, co mocne, 28i to, co u świata niskiego rodu, co wzgardzone, wybrał Bóg — to, co jest niczym, aby to, co jest czymś, unieważnić,

c. Aby nikt z ludzi się nie chełpił (w.29)

29tak aby żadne ciało nie chlubiło się wobec Boga.

d. Aby wszystko mieć w Chrystusie (w.30-31)

30Dzięki Niemu zaś wy jesteście w Chrystusie Jezusie, który stał się dla nas mądrością od Boga, zarówno sprawiedliwością oraz poświęceniem, jak i odkupieniem, 31aby — jak napisano — Kto się chlubi, chlubił się w Panu17.

ROZDZIAŁ 2
4. Odpowiedź 3: Zdrowe nauczanie, gdzie Chrystus jest w centrum 2:1-5

2. 1Również ja, gdy przyszedłem do was, bracia, nie przyszedłem z wzniosłością Słowa lub mądrości, ogłaszając wam tajemnicę Bożą. 2Postanowiłem bowiem nic nie znać pośród was, poza Jezusem Chrystusem — i to tym ukrzyżowanym. 3Stanąłem też przed wami w słabości i w strachu, i z wielkim drżeniem, 4a moje Słowo i moje poselstwo nie były w przekonywających słowach mądrości, lecz w przejawie Ducha i mocy, 5aby wasza wiara nie była w mądrości ludzkiej, ale w mocy Bożej.

5. Odpowiedź 4: Boża objawiona Mądrość 2:6-13
1. Sedno problemów: dwa rodzaje mądrości
a. Niebiańska mądrość i wzrok (w.6-9)

Notka 3
11 Dla wierzących prawdziwym znakiem i prawdziwą mądrością jest ukrzyżowany Chrystus. Dlatego to było poselstwo Pawła 2:2.

12 skandal, (1) w sensie ścisłym języczek przy pułapce; (2) przenośnie pułapka, tj. to, co sprawia, że dana osoba łapie się na grzech, upada (Rz 11,9); (3) metaforycznie (a) jako pokusa, przynęta do grzechu lub odstępstwa (Mt 18,7); (b) to, co jest źródłem lub powodem takiej pokusy, przynęty, zgorszenia (1 Kor 1,23).

13 Dz 17,32

14 Dla powołanych to poselstwo ma moc i mądrość do rozwiązywania wszelkich problemów.

15 Powołanie u Pawła zwykle odnosi się do działania Bożego mającego na celu przyciągnięcie ludzi do wiary w Chrystusa. W tym przypadku łączy też w sobie stan, w którym dosięgło wierzących powołanie Boże (NET 557).

16 Ta grecka formuła grzecznościowa, bracia, odnosi się również do kobiet (NET 557).

17 Jr 9,24.

18 Rz 16,25; 1 Kor 2,7; Kol 1,26; 2,2. Niektóre manuskrytpy, jak a2 B D F G 33 1739 1881 Byz, mają świadectwo, gr. marturion (martyrion); u nas tajemnica, gr. musterion (mysterion), za P46vid a* A C 88.

6Mądrość zaś opowiadamy wśród doskonałych, jednak nie mądrość tego wieku ani władców tego wieku, tracących na znaczeniu; 7ale opowiadamy Bożą mądrość w ukrytej tajemnicy, którą Bóg przed wiekami przeznaczył dla naszej chwały, 8której żaden z władców tego wieku nie poznał, bo gdyby poznali, nie ukrzyżowaliby Pana chwały. 9Ale jak jest napisane: Czego oko nie zobaczyło i ucho nie usłyszało, i na ludzkie serce nie wstąpiło, to Bóg przygotował tym, którzy Go kochają.

b. Mądrość objawiona przez Ducha Św. (w.10-13)

10Nam zaś objawił to Bóg przez Ducha; gdyż Duch bada wszystko — również głębokie sprawy Boga. 11Bo kto z ludzi zna sprawy ludzkie, jeśli nie duch człowieka, który jest w nim? Tak też spraw Boga nikt nie poznał, tylko Duch Boży. 12My zaś posiedliśmy nie ducha świata, ale Ducha, który jest z Boga, abyśmy poznali to wszystko, czym nas Bóg obdarował z łaski. 13O tym i mówimy nie w słowach nauczanych przez mądrość ludzką, lecz w nauczanych przez Ducha — to, co duchowe22 łącząc z tym, co duchowe23.

6. Odpowiedź 5: Zrozumienie duchowych stanów człowieka 2:14-3:4

2. Sedno problemów: niedojrzałość duchowa

a. Człowiek naturalny (w.14)

14Jednak człowiek zmysłowy nie przyjmuje tych rzeczy, które należą do Ducha Bożego, są bowiem dla niego głupstwem i nie jest w stanie ich poznać, gdyż [muszą być] duchowo rozsądzane.

b. Człowiek duchowy (w.15-16)

15[Człowiek] duchowy jednak rozsądza wszystko, sam zaś nie jest przez nikogo rozsądzany. 16Kto bowiem poznał myśl Pana, tak by Go pouczać? My natomiast mamy myśl Chrystusa.

ROZDZIAŁ 3
c. Człowiek cielesny (w.1-4)

3. 1Ja też, bracia, nie byłem w stanie mówić do was jako do duchowych, lecz jako do cielesnych, jako do niemowląt w Chrystusie. 2Mlekiem was napoiłem, nie stałym pokarmem, wciąż bowiem nie mogliście [go przyjąć], ale i teraz jeszcze nie możecie, 3gdyż wciąż jesteście cieleśni. Bo skoro między wami zazdrość i kłótnia, to czy nie jesteście cieleśni i czy nie postępujecie po ludzku? 4Gdy bowiem jeden mówi: Ja właściwie jestem Pawła, a inny: A ja Apollosa, to czy nie jesteście ludźmi?

Notka 4
19 Doskonałych lub dojrzałych. Paweł odróżnia w swoich słowach nauczanie dla niemowląt (3:1) od nauczania dla dojrzałych (1 Kor 14,20; Flp 3,15; Ef 4,13; Hbr 5,14).

20 Lub: zwierzchności tego wieku.

21 Nie wiadomo, skąd Paweł zaczerpnął ten cytat. Klemens Rzymski odnajduje go w LXX, w Iz 64,4. Być może Paweł w dowolny sposób łączy Iz 64,4; 65,17; 52,15, podobnie jak w Rz 3,10-18.

22 Z punktu widzenia gramatyki wyrażenie to może mieć rodzaj męski lub nijaki. Jeśli męski, wówczas słowa te znaczyłyby: tych, którzy są duchowi łącząc z tym co duchowe (lub wyjaśniając im to, co duchowe) — zob. w. 14. Jeśli nijaki to ja w naszym tekście, co też ma sens — zob. w. 13.

23 łączyć, gr. sugkri,nw (synkrino), pierwotnie znaczyło dopasowywać. W LXX używane na określenie wyjaśniania snów (1 Mjż 40,8.22; 41,12) być może na zasadzie porównywania. W późniejszej grece znaczyło porównywać, jak w 2 Kor 10,12. W papirusach Moulton and Milligan (Vocabulary) dają mu znacznie decydować (po porównaniu). U nas łączyć (podobnie jak Lightfoot and Ellicott).

24 Nie w sensie, że jest poza wszelką krytyką, ale że nikt nawet się do tego nie zabiera (NET 558).

25 Iz 40,30.

26 Podporządkowanych władzy ciała.

27 Mleko odnosi się do podstawowych prawd duchowego życia.

(1) Oznaki cielesności: Brak zrozumienia służb w Kościele

7. Odpowiedź 6: Zrozumienie służb w Kościele 3:5-9

5Kim więc jest Apollos? Kim zaś jest Paweł? Usługującymi, dzięki którym uwierzyliście, tak też jak każdemu dał Pan. 6Ja zasadziłem, Apollos podlał — ale wzrost dawał Bóg. 7Tak że ani ten, który sadzi, jest czymś, ani ten, który podlewa, tylko Bóg, który daje wzrost. 8Ten zaś, który sadzi, oraz ten, który podlewa, są jedno; każdy według swojego trudu otrzyma własną zapłatę. 9Bo [my] jesteśmy Bożymi współpracownikami; [a wy] jesteście Bożą rolą, Bożą budowlą.

(2) Oznaki cielesności: Brak zrozumienia budowli czyli Kościoła

8. Odpowiedź 7: Bądź mądrym budowniczym 3:5-9

a. Buduj we właściwy sposób (w.10)
10Według danej mi łaski Bożej, jako mądry mistrz budowlany założyłem fundament, a inny na nim buduje. Każdy zaś niech uważa, jak na nim buduje.

b. Buduj na właściwym fundamencie (w. 11)
11Innego bowiem fundamentu nikt nie jest w stanie założyć obok tego, który jest założony, a którym jest Jezus Chrystus.

c. Buduj właściwymi materiałami (w. 12)
12A czy ktoś na tym fundamencie buduje ze złota, srebra, drogich kamieni, z drewna, siana czy słomy,

d. Budowla przejdzie inspekcję (w. 13-15)
13dzieło każdego stanie się widoczne; pokaże to bowiem ten Dzień, jako że w ogniu zostanie [to] objawione i jakie jest dzieło każdego — ogień to wypróbuje. 14Jeśli czyjeś dzieło, wzniesione na tym fundamencie, przetrwa, ten otrzyma zapłatę; 15jeśli czyjeś dzieło spłonie, ten poniesie stratę, sam zaś będzie zbawiony, tak jednak, jak przez ogień.

e. Kościół Boży jest święty (w. 16-18)
16Czy nie wiecie, że jesteście przybytkiem Boga i Duch Boży mieszka w was? 17Jeśli ktoś niszczy przybytek Boga, tego zniszczy Bóg, gdyż przybytek Boga jest święty i wy właśnie nim jesteście.

(3) Oznaki cielesności: Duchowa ślepota

9. Odpowiedź 8: Oszukujesz się, jeśli myślisz inaczej niż Bóg 3:18-23

18Niech nikt samego siebie nie oszukuje; jeśli ktoś z was uważa, że jest mądry w obecnym wieku, niech się stanie głupim, aby stać się mądrym. 19Gdyż mądrość tego świata jest głupstwem u Boga. Napisane jest bowiem: On jest tym, który chwyta mądrych w ich przebiegłość; 20i znowu: Pan zna rozważania mądrych, że są jałowe. 21A zatem niech się nikt nie chlubi ludźmi; wszystko bowiem jest wasze, 22czy to Paweł, czy Apollos, czy Kefas, czy to świat, czy życie, czy śmierć, czy to rzeczy teraźniejsze, czy przyszłe — wszystko wasze, 23wy zaś Chrystusa, a Chrystus—Boga.

Notka 5
28 Paweł i Apollos są współpracownikami ze sobą, a nie z Bogiem; jednak jako współpracownicy do Boga należą (Wallace, Exegetical Syntax, 130, za NET 559).

29 1,8; 5,5; 2 Kor 5,9-10; 1 Ts 5,4; Rz 13,12; Hbr 10, 25.

30 2 Ts 1,8; 2,8 por. z Dn 7,9; Mal 4,1 oraz Mt 3,12; Łk 3,16n.

31 W tym przypadku określenie przybytek Boga odnosi się do wszystkich wierzących razem wziętych.

32 przebiegłość lub przemyślność. Job 5,13.

33 Ps 94,11.

ROZDZIAŁ 4
10. Odpowiedź 9: Niech Bóg osądzi pracowników 4:1-5

4. 1Tak niech człowiek nas zaszeregowuje: jako podwładnych Chrystusa i odpowiedzialnych za [ogłaszanie] tajemnic Boga. 2 Od tych, na których spoczywa odpowiedzialność, wymaga się tu ponadto, aby ktoś taki okazał się wierny. 3Dla mnie zaś najmniejsza to rzecz, czy przez was będę rozliczony czy przez jakiś ludzki dzień [sądny], owszem, i sam siebie nie rozliczam. 4Nic sobie bowiem nie wyrzucam, lecz nie jestem przez to usprawiedliwiony; tym zaś, który mnie rozlicza, jest Pan. 5Dlatego o niczym nie sądźcie przed czasem, dopóki nie przyjdzie Pan, który wyświetli to, co ukryte w ciemności, i ukaże motywy serc; a wtedy każdy otrzyma pochwałę od Boga.

11. Odpowiedź 10: Nie porównujmy i nie sądźmy innych pracowników 4:6-13

a. Bóg sprawia różnicę między ludźmi (w. 6-7)
6To zaś, bracia, odniosłem do siebie samego i do Apollosa przez wzgląd na was, abyście na nas nauczyli się nie wykraczać ponad to, co napisano, aby jeden ponad drugiego nie wynosił się przeciw innemu. 7Bo kto ciebie wyróżnia? Co zaś masz, czego nie otrzymałeś? A jeśli otrzymałeś, dlaczego chlubisz się tak, jakbyś nie otrzymał?

b. Nie wywyższajmy się (w. 8)
8Już jesteście zaspokojeni, już wzbogaciliście się, bez nas staliście się królami. I oby zaczęło się wasze królowanie, abyśmy i my zapanowali wraz z wami.

c. Prawdziwy sługa skazany na zniewagi (w. 8-10)
9Myślę bowiem, że Bóg nas, apostołów, mianował jako ostatnich, jakby na śmierć skazanych, jako że staliśmy się widowiskiem dla świata i aniołów, i ludzi. 10My głupi dla Chrystusa, wy zaś rozumni w Chrystusie; my słabi, wy mocni; wy szanowani, a my pogardzani.

d. Prawdziwy sługa służy bez względu na koszt (w. 11-13)
11Aż do obecnej godziny jesteśmy głodni i spragnieni, i nadzy, i bici pięściami, i na tułaczce, 12i trudzimy się pracując własnymi rękami; szkalowani dobrze życzymy; prześladowani znosimy, 13zniesławiani zapraszamy; staliśmy się jak śmieci tego świata, nieczystości wszystkich aż dotąd.

12. Odpowiedź 11: Przykład charakteru Bożego sługi 4:14-21

Notka 6

34 zarządzający, gr. oivkono,moj (oikonomos), (1) dosłownie; (a) osoba odpowiedzialna za dom lub posiadłość zarządca, menedźer (Łk 12,42); (b) urzędnik odpowiedzialny za mienie i dobra publiczne skarbnik, nadzorca (Rz 16,23); (2) przenośnie: osoba, której Bóg powierzył duchową odpowiedzialność za coś (1 Kor 4,1; Friberg, za BW 5).

35 Lub: właściwie.

36 Lub: właściwie, jako partykuła uwydatniająca.

37 Lub: zachęcamy.

38 Lub: aż dotąd jak to, co przez wszystkich wymiatane.

Opracował; Piotr Starzęba/starzeba@gmail.com